หลวงพ่อชา สุภัทโท 2

ปุจฉา: เราจะเอาชนะกามราคะได้อย่างไร บางครั้งในระหว่างปฏิบัติผมรู้สึกเป็นทาสของความต้องการทางเพศ

วิสัชนา: กามราคะจะบรรเทาลงได้ด้วยการพิจารณาไตร่ตรองถึงความ น่าเกลียด โสโครก 

การหลงติดอยู่ในรูปกายเป็นสุดโต่งข้างหนึ่ง ซี่งเราต้องมองให้เห็นสิ่งตรงข้าม จงพิจารณาร่างกาย

เหมือนทรากศพและเห็นการเปลี่ยนแปลงเน่าเปื่อย หรือพิจารณาอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายเช่นปอด

ม้ามไขมัน อุจจาระและอื่น ๆ พิจารณาให้เห็นจริงถึงความน่าเกลียดโสโครกของร่างกายเมื่อมีกามราคะเกิดขึ้น

ก็จะช่วยให้ท่านเอาชนะกามราคะได้

        ปุจฉา: เมื่อผมโกรธ ผมควรจะทำอย่างไรดีครับ

        วิสัชนา: ท่านต้องแผ่เมตตา ถ้าท่านมีโทสะในขณะภาวนาให้แก้ด้วยเมตตาจิต ถ้ามีใครทำไม่ดีหรือโกรธ

อย่าโกรธตอบ ถ้าท่านโกรธตอบ ท่านจะโง่ยิ่งกว่าเขา จงเป็นคนฉลาด สงสารเห็นใจเขา 

เพราะว่าเขากำลังได้ทุกข์ จงมีเมตตาเต็มเปี่ยมเหมือนหนึ่งว่าเขาเป็นน้องชายที่รักยิ่งของท่าน 

                                                             เพ่งอารมณ์เมตตาเป็นอารมณ์ภาวนาแผ่เมตตาไปยังสรรพสัตว์ทั้งหลายในโลก เมตตาเท่านั้นที่จะเอาชนะโทสะได้

                                                             บางครั้งท่านอาจเห็นพระภิกษุอื่นปฏิบัติไม่สมควร ท่านอาจรำคาญใจทำให้ท่านเป็นทุกข์โดยใช่เหตุ 

                                                             นี่ไม่ใช่ธรรมะของเรา ท่านอาจจะคิดอย่างนี้ว่า เขาไม่เคร่งเท่าฉัน เขาไม่ใช่พระกรรมฐานที่เอาจริงเอาจัง

                                                             เช่นฉันเขาไม่ใช่พระที่ดี นี่เป็นกิเลสเครื่องเศร้าหมองอย่างยิ่งของตัวท่านเองอย่าเปรียบเทียบ

                                                             อย่าแบ่งเขาแบ่งเราจงละทิฐิของท่านเสีย และเฝ้าดูตัวท่านเอง นี่แหละคือธรรมะของเราท่านไม่สามารถ

                                                             บังคับทุกคนให้ประพฤติปฏิบัติตามต้องการ ของท่าน หรือเป็นเช่นท่านได้ ความต้องการเช่นนี้

                                                             มีแต่จะทำให้ท่านเป็นทุกข์ ผู้ปฏิบัติภาวนามักจะพากันหลงผิดในข้อนี้ การจับตาดูผู้อื่นไม่ทำให้เกิดปัญญาได้

                                                               เพียงแต่พิจารณาตนเองและความรู้สึกของตนแล้วท่านก็จะเข้าใจได้

                                                             ปุจฉา: ผมง่วงเหงาหาวนอนอยู่มากครับ ทำให้ภาวนาลำบาก

                                                                     วิสัชนา: มีวิธีเอาชนะความง่วงได้หลายวิธี ถ้าท่านนั่งอยู่ในที่มืดให้ย้ายไปที่สว่าง ลืมตาขึ้น ลุกไปล้างหน้า 

                                                             ตบหน้าตนเอง หรือไปอาบน้ำ ถ้ายังง่วงอยู่อีกให้เปลี่ยนอิริยาบถ เดินให้มากหรือเดินถอยหลัง 

                                                             ความกลัวว่าจะไปชนอะไรทำให้หายง่วงได้

                                                                     ถ้ายังง่วงอยู่อีกก็จงยืนนิ่ง ๆ ทำใจให้สดชื่น และสมมติว่าขณะนั้นเป็นเวลากลางวันหรือนั่งริมหน้าผาสูง

                                                             หรือบ่อลึกท่านจะไม่กล้าหลับ ถ้าทำอย่างไรแล้วยังไม่หายง่วงก็จงนอนเสีย เอนกายลงอย่างสำรวมระวัง

                                                             และรู้ตัวอยู่จนกระทั่งหลับไป เมื่อรู้สึกตัวตื่นขึ้นจงลุกทันที อย่ามองดูนาฬิกาแล้วพลิกไปพลิกมา 

                                                             เริ่มมีสติระลึกรู้ทันทีที่ตื่น

                                                             ถ้าหากง่วงอยู่ทั้งวัน ลองฉันอาหารน้อยลง สำรวจตัวเอง ถ้าหากอีกห้าคำอิ่มจงหยุดแล้วดื่มน้ำเสีย

                                                             ความหิวความง่วงที่เกิดขึ้นจงเฝ้า ดู ท่านต้องฉันอาหารให้พอดี เมื่อฝึกปฏิบัติต่อไปอีก 

                                                             ท่านจะรู้สึกกระปรี้กระเปร่าขึ้นและฉันน้อยลง ต้องปรับตัวเอง

                                                             ถาม: ทำไมเราต้องกราบกันบ่อย ๆ

                                                             ตอบ: การกราบเป็นสิ่งสำคัญมากเป็นอิริยาบถภายนอกซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิบัติ 

                                                             การกราบต้องทำให้ถูกต้อง ก้มลงจนหน้าผากจรดพื้นวางศอกห่างจากเข่าประมาณสามนิ้ว กราบลงช้าๆ 

                                                             มีสติรู้อาการของกาย การกราบช่วยแก้ความถือตัวของเราลงได้เป็นอย่างดี เราควรกราบบ่อยๆ 

                                                             เมื่อกราบให้ตั้งจิตระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ นั่นคือคุณลักษณะแห่งจิตอันบริสุทธิ์

                                                             ดังนั้นเราจึงอาศัยอิริยาบถภายนอกนี้ ฝึกตน กายและจิตจะประสานกลมกลืนกัน กราบบ่อย ๆ

                                                             ขจัดความหยิ่งทะนงตนออกไป, ผู้เข้าถึงธรรมแล้วท่านจะอยู่เหนืออิริยาบถภายนอกทุกๆอย่าง

                                                             ที่ท่านทำก็มีแต่การอ่อนน้อมถ่อมตน เดินถ่อม ฉันถ่อม ถ่ายก็ถ่อมทั้งนี้เพราะพ้นจาการเห็นแก่ตัวแล้ว

                                                             ถาม: อุปสรรคใหญ่ของลูกศิษย์ใหม่ของท่านอาจารย์คืออะไร

                                                             ตอบ: ทิฐิ, หลายๆท่านที่มาที่นี่มีตำแหน่งการงานสูงในสังคม บางคนเป็นพ่อค้ามั่งคั่ง 

                                                             หรือได้ปริญญาต่างๆ มาเป็นครูและข้าราชการ สมองของพวกเขาเต็มไปด้วยความคิดเห็นต่อสิ่งต่างๆ 

                                                             เขาฉลาดเกินกว่าจะฟังผู้อื่น เปรียบเหมือนน้ำในถ้วย ถ้าถ้วยมีน้ำสกปรกอยู่เต็ม ถ้วยนั้นก็ใช้ประโยชน์ไม่ได้ 

                                                             เมื่อเทน้ำเก่าทิ้งแล้วเท่านั้นก็จะใช้ประโยชน์ได้ ท่านต้องทำจิตให้ว่างจากทิฐิ แล้วท่านจะได้เรียนรู้

                                                             การปฏิบัติก้าวเลยความฉลาด ความโง่ ถ้าท่านคิดว่า ฉันเก่ง ฉันรวย ฉันเป็นคนใหญ่โต 

                                                             ฉันเข้าใจพุทธศาสนาแจ่มแจ้งหมดแล้ว ท่านจะไม่เห็นความจริงในเรื่องของอนัตตา

                                                             ท่านจะมีแต่อัตตา ตัวตน ตัวฉัน ของฉัน แต่พระพุทธศาสนาคือการละตัวตน เป็นความว่าง เป็นความไม่มีทุกข์            

                                                                     เป็นความดับสนิท

                                                             ถาม: ผมเจริญสมาธิภาวนาจนจิตสงบลึก ผมควรจะทำอย่างไรต่อไปครับ

                                                             ตอบ: นี่ก็ดีแล้ว ทำจิตสงบและเป็นสมาธิและใช้สมาธินี้พิจารณากาย ถ้าจิตเกิดไม่สงบก็จงเฝ้าดูด้วย 

                                                             แล้วท่านจะรู้ถึงความสงบที่แท้จริง เพราะอะไร เพราะท่านจะได้เห็นความไม่เที่ยงแม้ความสงบเอง

                                                             ก็ดูให้เห็นว่าเป็นของไม่ เที่ยง ถ้าท่านติดอยู่ในความสงบแล้วท่านจะทุกข์เมื่อจิตไม่สงบ

                                                             ฉะนั้น จงปล่อยวางหมดทุกสิ่ง แม้แต่ความสงบ

                                                             ถาม: ผมได้ยินท่านอาจารย์พูดว่าท่านเป็นห่วงลูกศิษย์ที่พากเพียรมากใช่ไหมครับ

                                                             ตอบ : ถูกแล้ว ผมเป็นห่วงว่าเขาเอาจริงเอาจังเกินไป เขาพยายามมากเกินไป แต่ขาดปัญญา 

                                                             เขาเคี่ยวเข็ญตนเองไปสู่ความทุกข์ยากโดยไม่จำเป็นบางคนมุ่งมั่นที่จะรู้แจ้ง เขากัดฟันแน่น

                                                             และใจดิ้นรนตลอดเวลา อย่างนี้เป็นความพยายามมากเกินไป คนทั่วไปเป็นเช่นเดียวกัน

                                                             เขาไม่รู้ถึงสภาพเป็นจริงของสิ่งทั้งปวง สังขารรูปทั้งปวง จิต และร่างกายล้วนเป็นของไม่เที่ยงจงเฝ้าดู

                                                             และอย่ายึดมั่นถือมั่น บางคนคิดว่าเขารู้ เขาวิพากษ์วิจารณ์ จับตามองและลงความเห็นเอาเอง 

                                                             อย่างนี้ก็ตามใจเขา ทิฐิของใครก็ปล่อยให้เป็นของคนนั้น การแบ่งเขาแบ่งเราเป็นอันตราย 

                                                             แบ่งเขาแบ่งเราเป็นทุกข์

                                                             ถาม: ผมเจริญภาวนาและสมาธิมาแล้วหลายปี ใจผมเปิดกว้างและสงบระงับเกือบจะในทุกสภาพการณ์ 

                                                             เวลานี้ผมอยากจะย้อนหลังและฝึกทำสมาธิชั้นสูงหรือฝึกญาณดีครับ

                                                             ตอบ: จะทำอย่างนั้นก็ได้ เป็นการฝึกจิตที่มีประโยชน์ ถ้าท่านมีปัญญาท่านจะไม่ชะงักติดอยู่ในสมาธิจิต 

                                                             แต่จริง ๆ แล้วการฝึกนี้แยกออกจากอิริยาบถต่าง ๆ เป็นการมองตรงเข้าไปในจิตนี่คือปัญญา

                                                             เมื่อท่านพิจารณาและเข้าใจชัดในจิตแล้ว ท่านจะเกิดปัญญารู้ถึงขอบเขตสมาธิหรือขอบเขตของตำรับ

                                                             ตำราก็ได้ เปรียบเหมือนได้ขนมหวานจะช่วยท่านในการสอนผู้อื่นหรือท่านอยากจะหวนกลับไป

                                                             ฝึกญาณก็ได้ ถ้าท่านมีปัญญารู้แล้วที่จะไม่ยึดในสิ่งใด

                                                             ถาม: ขอความกรุณาท่านอาจารย์ทบทวนใจความของการสนทนานี้ด้วยครับ

                                                             ตอบ: ต้องสำรวจตัวเอง, รู้ว่าท่านเป็นใคร, รู้ทันกายและจิตของท่านโดยการเฝ้าดู ในขณะนั่งภาวนา,

                                                                     หลับนอน, ขบฉัน, จงรู้ความพอดีพอเหมาะสำหรับตัวท่าน ในการปฏิบัติต้องละความอยากที่จะบรรลุผลใด ๆ

                                                             จงมีสติรู้ว่าเป็นอะไรอยู่ การเจริญภาวนาคือการมองตรงเข้าไปในจิต ท่านจะมองเห็นทุกข์ 

                                                             เหตุแห่งทุกข์และความดับไปแห่งทุกข์ แต่ท่านต้องมีความอดทน, อดทนอย่างยิ่งและทนได้ 

                                                             ท่านจะค่อย ๆ ได้เรียนรู้  พระพุทธเจ้าสอนให้สาวกอยู่กับอาจารย์อย่างน้อยห้าปี ท่านจะต้องเห็นคุณค่าของการให้ทาน 

                                                             ของความอดทน ของการเสียสละ

                                                             อย่าปฏิบัติเคร่งครัดเกินไป

                                                             อย่ายึดติดอยู่กับรูปแบบภายนอก

                                                             การจับตาดูผู้อื่นเป็นการปฏิบัติไม่ถูกต้อง  จงเป็นปกติตามธรรมชาติและเฝ้าดูสิ่งนี้อยู่

                                                             พระวินัยของพระสงฆ์และกฎระเบียบของวัดสำคัญมาก ทำให้เกิดบรรยากาศที่เรียบง่ายและประสานกลมกลืน 

                                                             จงใช้ให้เป็น แต่จำไว้ว่า ความสำคัญของพระวินัยของพระสงฆ์คือการตั้งใจเฝ้าดูและสำรวมจิต 

                                                             ท่านต้องใช้ปัญญา อย่าแบ่งเขาแบ่งเรา ถ้าจะขัดเคืองใจหรือไม่ ถ้าหากเห็นว่าต้นไม้เล็ก ๆ ในป่าไม้สูงใหญ่

                                                             และตรงอย่างต้นอื่น ๆ นี่เป็นเรื่องโง่เขลา อย่าไปตัดสินคนอื่น คนเรามีหลายแบบต่าง ๆ กัน

                                                             อย่าคอยแต่หมายมั่นที่จะเปลี่ยนแปลงใคร ๆ ไปหมดทุกคน

                                                             ดังนั้นจงอดทนและฝึกปฏิบัติให้มีคุณธรรมประจำจิตมีความเป็นอยู่อย่างง่าย ๆ เป็นปกติตามธรรมชาติ 

                                                                     และเฝ้าดูจิต นี่แหละคือการปฏิบัติของเรา ซึ่งจะนำไปสู่ความไม่เห็นแก่ตัว และความสันติสุข